
حبوبات ظاهرا آن قدر مهم هستند كه سازمان ملل متحد سال 2016 میلادی را به نام آنها نامگذاری كند.
سازمان ملل متحد و سازمان فائو، در نشستی كه در رم، پایتخت ایتالیا برگزار شد، تصمیم گرفتند برای بالا بردن آگاهی جمعی در مورد نقش و اهمیت حبوبات در رژیم غذایی انسان و تامین امنیت غذایی او، سال 2016 میلادی را سال حبوبات بنامند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تعادل در ذكر اهمیت حبوبات همین بس كه میتوانند جایگزین مناسبی برای پروتئینهای حیوانی در گوشت و شیر باشند.
در بخشی از پیغام سازمان ملل در این مورد آمده است: «حبوبات، شامل تمامی انواع لوبیا و نخود و امثال آن، منبعی ارزان و بهشدت مغذی از ویتامینها، پروتئینها و ریزمغذیها هستند كه میتوانند تغذیه و سلامت شهروندان را در تمامی جهان و به ویژه در كشورهای در حال توسعه فراهم كنند.» «حبوبات بخش مهمی از امنیت غذایی را برای عده بسیاری در سراسر جهان، به ویژه در كشورهای امریكای لاتین، آفریقا و آسیا تامین میكنند، یعنی در جایی كه حبوبات جزئی مهم از رژیم غذایی سنتی مردم است و اغلب توسط كشاورزان خرد كشت میشوند.»
دبیركل فائو، میافزاید: «حبوبات برای قرنها بخش مهمی از رژیم غذایی انسان بوده است، هر چند امروز این واقعیت اغلب نادیده گرفته میشود و در مورد نقش آنها در تغذیه انسان، تفریط میشود.»
شعار انتخابی سازمان ملل متحد هم این است: «دانههای مغذی برای آیندهیی پایدار.»
پتانسیل دست نخورده
نقش حبوبات در رژیم تغذیه انسانی غیر قابل انكار است و نیازی به جستوجوی بیش از حد نیست تا غذاهایی را بیابیم كه پایه آنها بر حبوبات است. از فلافل گرفته تا دالهای چینی، این دانههای مغذای، تقریباً در تمامی فرهنگهای غذایی حضور دارند. حبوبات تنوع بسیاری هم دارند و میتوان دهها نمونه از آنها را در سراسر جهان یافت.
نكته قابل ذكر اما این است كه این محصولات، میتوانند جایگزین مناسبی برای پروتئینهای حیوانی، به ویژه در مناطق فقیر جهان باشند، چه از نظر ویژگیهای تغذیه ایی و چه از نظر قیمت. برای مثال، پروتئین دریافتی از شیر، 5 برابر گرانتر از پروتئین دریافتی از حبوبات تمام میشود. از سوی دیگر به دلیل آنكه بازده كشت حبوبات 2 تا 3 برابر بیشتر از غلات است، میتوان برای كاهش اثرات فقر روستایی، كشت آنها را به كشاورزان توصیه كرد.
این محصولات علاوه بر این امكانات بیشماری برای بالا بردن اشتغال زنان فراهم میآورند. در همین رابطه میتوان این را هم اضافه كرد كه پروتئین موجود در حبوبات، 2 برابر پروتئینی كه در گندم وجود دارد و حدود 3 برابر پروتئینی است كه در برنج یافت میشود. حبوبات علاوه بر این منابعی غنی از ریز-مغذیها، شامل آمینو اسیدها و ویتامینهای گروه B هستند كه همگی نقشی اساسی در حفظ سلامت عمومی افراد دارند. در مقابل، میزان چربی موجود در حبوبات كمتر است و به همین دلیل برای مدیریت كلسترول مورد مناسبتری بوده و مصرف آنها برای مبارزه با چاقی و انواع بیماریهای قلبی و سرطانها هم مفید است. عناصر آهن و زینك موجود در حبوبات هم بالاترند و بنابراین، برای مبارزه با كمخونی در زنان و كودكان میتوان از آنها استفاده كرد.
فواید حبوبات برای محیط زیست
استفاده از حبوبات اما فقط به نفع انسانها نیست. مصرف حبوبات برای حیوانات، خاك و تنوع زیستی هم مفید فایده است. قسمتهای باقیمانده از حبوبات را میتوان به عنوان غذایی برای دامها مورد استفاده قرار داد و موجب رشد بهتر آنها شد. از حبوبات به عنوان كود طبیعی هم میتوان استفاده كرد و به این ترتیب میزان كودهای شیمیایی استفاده شده را به حداقل رساند و گازهای گلخانهیی كمتری را روانه اتمسفر كرد. علاوه بر این، كاشت حبوبات میتواند به رشد تنوع زیستی در سطح زیر خاك هم كمك كند و انواع قارچها و باكتریهای موجود در خاك را هم تغذیه كند. این مورد اخیر به نوبه خود به كاهش فرسایش خاك و غنای آن میانجامد.
دبیركل فائو به ویژه بر نقش حبوبات بر كاهش ردپای كربنی و انتشار گازهای گلخانه ایی تاكید داشت./سلامت نیوز